Старасвецкая Беларусь
Галерэі
Уваход
Зараз на сайце
Цяпер 585 госцяў анлайнАБРАМОВІЧ Адам |
(1710—?)
Царкоўны прапаведнік i палеміст на Беларусі. У сярэдзіне 18 ст. быў рэктарам езуіцкіх навучальных устаноў у Вільні, Нясвіжы, Полацку, Мінску. Аўтар рэлігійнамаралізатарскага твора «Нядзельныя пропаведзі» (Вільня, 1753). Стаяў на пазіцыях адкрытага тэізму. Вучэнне Дэмакрыта i Эпікура аб вечнасці атамаў i ўзнікненні рэчаў з ix камбінацый называў «байкамі i выдумкамі». Адмаўляў ён i пантэістычнае атаясамліванне Бога i прыроды. На яго думку, залежнасць душы ад цела трэба разумець не абсалютна, a ўмоўна, бо душа звязана з целам толькі пры жыцці чалавека. Бог паклапаціўся аб бессмяротнасці душы таму, што гэта дазваляе яму найлепшым чынам праяўляць справядлівасць: узнагароджваць за добрыя i караць за кепскія справы. У сваіх пропаведзях узнімаў праблемы грамадскага жыцця (у прыватнасці, сацыяльнай няроўнасці), заклікаў прыхаджан да пакоры i цярплівасці. Падзел людзей на багатых i бедных тлумачыў як вынік мэтавай дзейнасці Бога, які рабіў гэта дзеля гармоніі ў адносінах паміж людзьмі, каб «убогія маглі служыць багатым, багатыя — карміць убогіх». У той жа час A. абураўся, што вынікі «крывавай працы бедных» дастаюцца багатым, якія, як п'яўкі, смокчуць кроў сваіх ахвяр. Пагражаючы божымі карамі, заклікаў багатых аддаваць бедным хоць бы частку таго, што яны запрацавалі ўласнымі рукамі.
Літ.: Очерки истории философской и социологической мысли Белоруссии (до 1917 г.). Мн., 1973. С. 171—173.
|